15 TIPS VOOR DE AN-Klas

Met deze 15 tips kan je de leerlingen efficiënter alfabetiseren.

SHAREPOINT AN

Via deze link kom je op de SharePoint van de AN-leerkrachten. Hier vind je nog heel wat aanvullende didactische materialen die je kan inzetten in je AN-klas.

CENTRUM TAAL & ONDERWIJS

Tips en tools bij het lesgeven aan anderstalige nieuwkomers.

STARTERSPAKKET LEERSPELEN

Elke school is voorzien van een AN-kast met leerspelen die ingezet kunnen worden om spelenderwijs de talige leerstof in te oefenen.

MONDELINGE TAALONTWIKKELING
ANDERSTALIGE NIEUWKOMER

Om van start te gaan met taalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers zijn onderstaande 3 handleidingen een goed vertrekpunt. Door deze handleidingen te combineren werk je krachtig aan de doelstellingen van het groeiplan.

Ben je goed van start gegaan en ben je geboeid om je verder te verdiepen in het alfabetiseren van anderstalige nieuwkomers? Klik dan zeker verder op bovenstaande linken: 15 tips oor de AN-klas, SharePoint AN, Centrum Taal & Onderwijs.

SNELTEMPO LEZEN & SCHRIJVEN met HUP EN AAP

Een aantal kinderen zijn volledig analfabeet wanneer ze als AN in onze scholen starten, anderen hebben leren lezen en of schrijven in andere lettertekens, nog anderen zijn gealfabetiseerd in onze Latijnse lettertekens. Elk van deze kinderen zal een aangepast aanpak nodig hebben om tot lezen en schrijven in het Nederlands te komen. Kinderen van 6, 7 à 8 jaar zullen meestal nood hebben aan het volledige aanbod aanvankelijk lezen en schrijven van L1. Oudere kinderen die aan de voorwaarden voor ontluikende geletterdheid voldoen zullen in een sneller temp kunnen leren lezen en schrijven. Voor hen zijn de werkblaadjes ‘sneltempo lezen en schrijven met Hup en aap’ bedoeld. Op basis van de structuurwoorden van hup en aap is wordt telkens 1 woord aangeleerd. Zowel het lezen als het schrijven wordt geoefend. Via de QR-codes kunnen de kinderen in de reguliere klas of thuis de leesoefeningen maken. Naast de werkblaadjes per structuurwoord zijn er ook de QR-woordkaarten en de schrijfoefeningen per structuurwoord (vanaf eet). Met de QR-woordkaarten en de schrijfoefeningen kan de AN in de reguliere klas of thuis zelfstandig de aangebrachte leerstof verder inoefenen. Afhankelijk van het tempo en de voorkennis van de AN kunnen 1 of meerdere structuurwoorden per week aangebracht worden. 

MATTI & MONA

Matti & Mona is een 2-delige methode die zich vooral toespits op het aanbrengen en inoefenen van de basiswoordenschat. Beide delen samen omvatten 7 blokken die telkens opgesplitst zijn in kleinere thema’s. De thema’s hebben een vaste structuur van 3 lesmomenten: les 1 aanbrengen van de nieuwe woordenschat, les 2 verankeren van de woordenschat, les 3 verwerkingsoefening op papier. Mondelinge taalverwerving staat centraal waarbij met 2 niveaus kan worden gewerkt. Matti voor de beginner, Mona voor de gevorderde AN. De lessen kunnen gelijktijdig aan beginners en gevorderden gegeven worden. In de handleiding staan de accenten voor beide groepen goed aangegeven. Handig aan deze methode is dat er erg veel verhaalplaten en woordenschatkaarten voor handen zijn waarmee je als AN-lkr direct aan de slag kan. Alle scholen beschikken die voor deel 1, een aantal scholen ook voor deel 2.  

Volgende onderwerpen worden behandeld:  1 ikzelf – 2 de school, de klas, de kleuren, de cijfers – 3  de dag, de week, de maanden, het jaar, de seizoenen – 4 het lichaam, de familie, de gevoelens – 5 voeding, groenten en fruit, winkels en verpakking – 6 de straat, vervoer, ontspanning – 7 Sint, Kerstmis. 

De blokken kunnen onderling gewisseld worden. 

TAALKANJERS ZORG VOOR ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS
LEESBUNDELS

Er zijn 20 leesbundels voor anderstalige nieuwkomers. Je kan de volgorde volgen die aangegeven is maar de leesbundels kunnen ook in een willekeurige andere volgorde gebruikt worden. Alle leesbundels zijn immers volgens hetzelfde stramien opgebouwd. Deze repetitieve manier van werken zorgt voor herkenbaarheid bij de AN waardoor er ook na enige oefening zelfstandig mee aan de slag kan worden gegaan in de reguliere klas.  

In de leesbundels wordt gewerkt met verschillende teksttypes (dialoogje, artikel, …) over alledaagse zaken binnen de leefwereld van de AN. Een aantal onderwerpen sluiten aan bij de themabundels. De 6 hoofdpersonages zijn dezelfde als die uit de themabundels. Door middel van verschillende QR-codes kunnen de kinderen in de reguliere klas of thuis ook de tekst of oefening voorgelezen horen. 

THEMABUNDELS

Er zijn 10 themabundels voor AN met een aanbod basiswoordenschat. Elk thema start vanuit een praatplaat die ook telkens op A3 formaat voorhanden is. Het is aangewezen om de aangegeven volgorde van de verschillende thema’s te respecteren omdat er een opbouwende leerlijn doorheen de verschillende thema’s loopt. De verschillende thema’s zijn: school, verkeer, kleding, lichaam, wonen, familie, voeding, vrije tijd, dieren en beroepen. Binnen elk thema wordt er stilgestaan bij woordenschat, taalbeschouwing en werkwoorden. De opbouw van de oefeningen zijn voor de AN herkenbaar maar vragen om een instructie van de leerkracht. We willen de AN immers vooral leren spreken, zinnen bouwen meer nog dan het kunnen neerschrijven van oefeningen. De oefeningen binnen de verschillende thema’s zijn type-oefeningen waar de AN-lkr zelf mondeling in de klas op kan verder bouwen en variëren. De 6 personages die ook in de leesbundels terugkeren, vind je ook in deze thema’s. Elke thema wordt afgesloten met een woordkaarten van de aanbod gekomen woordenschat. Deze kunnen gebruikt worden in een woordenboekje voor de lln of om extra woordenschatspelletjes mee te maken. 

Een overzicht van de leerlijn vind je als je op de handleiding doorklikt: per thema worden woordenschat, taalbeschouwing en werkwoorden aangebracht.

VOORTGEZETTE MONDELINGE TAALONTWIKKELING
GEWEZEN ANDERSTALIGE NIEUWKOMER

Om verder te bouwen op taalonderwijs bij GAN-ers kan Hotel Hallo een rijke aanvulling zijn op bovenstaande handleidingen.  Het is wel van belang dat de GAN-er een voldoende grote basis NT2 heeft om hiermee aan de slag te gaan.

HOTEL HALLO

Hotel Hallo is een woordenschatpakket om anderstalige kinderen van 5 tot 11 jaar op een plezierige manier met het Nederlands in contact te brengen. Aan de hand van verhalen, liedjes en dialogen komen ongeveer 1000 frequente woorden aan bod. Leuke oefeningen, puzzels en spelletjes helpen de nieuwe woorden te consolideren. Er wordt aan de hand van thema’s aandacht gegeven aan belangrijke taalhandelingen: eten, op reis, op school, bij de dokter, …

Juf Lieselot maakt dit schooljaar per thema een toets. Deze kun je vrijblijvend gebruiken. Uiteraard zijn de toetsen bedoeld om je eigen werking bij te sturen. Zo zie je snel waar je nog accenten kan leggen om de kinderen te sterken in het NT2-ontwikkeling.

ONLINE MATERIALEN

Alle audio en het extra materiaal bij ‘Hotel Hallo’ en ‘Nog meer Hotel Hallo’ werden voor het schooljaar 2024-2025 op KBK-niveau aangekocht. Via bovenstaande link of via de website www.nt2school.nl/nl/portal krijg je toegang tot de online materialen. 

E-mailadres: pietrzakellen@hotmail.com

wachtwoord: KBK.hotelhallo.7       

Zo kunnen alle AN-leerkrachten kennismaken met deze handleidingen. Elk schooljaar dient de licentie echter hernieuwd te worden om toegang te krijgen tot dit online materiaal. Bevallen de handleidingen je en wens je deze volgend schooljaar te verlengen dan ga je daarover in overleg met je schooleigen directeur. Vanaf 2025-2026 is het aan elke school afzonderlijk om deze handleiding al dan niet aan te kopen. Momenteel kost het 34,25 euro per handleiding om toegang te krijgen tot het digitale materiaal.

NOG MEER HOTEL HALLO

Nog meer Hotel Hallo is de aanvulling van Hotel Hallo. Ook dit boek staat garant voor een hoop leesplezier. De opzet van deze handleiding is vergelijkbaar met het eerste deel. De kinderen breiden hun woordenschat verder uit aan de hand van verschillende motiverende oefenvormen en vrolijk thema’s zoals feest, dieren en sprookjes. Nieuw is dat Nog meer Hotel Hallo ook gedichten bevat. De ONLINE MATERIALEN die horen bij deze uitbreiding vind je ook terug zoals hierboven omschreven staat.